ارث دختران از پسران بیشتر شد؟ | قانون ارث فرزندان تغییر کرد

مالیات بر ارث یکی از انواع مالیات مستقیم است که در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، به دارایی‌های وراثتی اعم از منقول و غیر منقول تعلق می‌گیرد. در حقوق ایران، در صورت ورود مالی به وراث، این دارایی مشمول مالیات بر ارث می‌شود و وراث موظف به پرداخت این مالیات هستند.

بر اساس قانون مالیات بر ارث در ایران، وراث موظفند ظرف مدت یک سال از تاریخ وقوع فوت متوفی، فهرستی از اموال و دارایی‌های متوفی را به همراه تخمین ارزش آن‌ها، ضمن تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارث، به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه کنند. این فهرست باید شامل جزئیاتی مانند اموال ثبتی، دارایی‌های غیرثبتی، و هرگونه بدهی‌های متوفی باشد.

پس از ارائه این فهرست و پرداخت مالیات بر ارث، وراث مجاز به تقسیم ماتریک و تنظیم امور وراثت می‌شوند. اما اگر مالیات بر ارث پرداخت نشود، ممکن است جریمه و هزینه‌های دیگری برای وراث اعمال شود.از آنجا که مالیات بر ارث به عنوان یکی از مالیات‌های مستقیم، تأثیر مستقیم بر دارایی‌های فرد و انتقال آن‌ها به وراث دارد، پرداخت به موقع و انطباق با قوانین مربوطه امری حیاتی است که به تنظیم و تعادل در امور مالی کشور کمک می‌کند.

در ایران، مطابق با ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم، تمامی اموال و دارایی‌های به جای مانده از متوفی، بدون توجه به مکان واقعیت فیزیکی آن‌ها (در داخل یا خارج از ایران)، مشمول مالیات بر ارث می‌شوند. این شامل انواع مختلف دارایی‌ها از جمله:

۱.حساب‌ها و سپرده‌های بانکی.

۲.اوراق مشارکت و سهام شرکت‌ها.

۳.سودهای متعلق به این حساب‌ها و سپرده‌ها تا تاریخ انتقال به نام وراث.

۴.کلیه سهام و سهم الشرکه‌ها و حق تقدم.

۵.حقوق امتیازات مانند آب، برق، گاز، خطوط تلفن ثابت و همراه، و غیره.

۶.انواع وسایل نقلیه موتوری شامل زمینی، هوایی، و دریایی.

۷.املاک با کاربری‌های مختلف از جمله مسکونی، اداری، تجاری، و صنعتی.

در واقع، هرگونه دارایی یا اموالی که به وراث منتقل می‌شود، ممکن است مشمول مالیات بر ارث شود. این قانون مطابق با ماده ۱۷، این اموال و دارایی‌ها را به‌طور کامل شامل مالیات بر ارث قرار می‌دهد، بدون در نظر گرفتن مکان فیزیکی آن‌ها.

اموال معاف از مالیات بر ارث

همچنین طبق قانون،برخی از دارایی‌ها و اموال معاف از مالیات بر ارث هستند، از جمله:

۱.وجوه بازنشستگی متوفی و وظیفه.

۲.پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت.

۳.مطالبات مربوط به خسارت اخراج، بازخرید خدمت و مرخصی‌های استحقاقی استفاده‌ نشده.

۴.بیمه‌های اجتماعی مانند بیمه عمر، خسارت فوت، دیه و غیره که به وارث پرداخت می‌شود.

۵.اموالی که به مؤسسات دولتی وقف شده‌اند.

علاوه بر این، اثاث منزل مسکونی و محل سکونت متوفی نیز از جمله دارایی‌هایی هستند که مشمول مالیات بر ارث نمی‌شوند.به طور کلی، اموال و دارایی‌هایی که در لیست مشمول مالیات بر ارث ذکر نشده‌اند و یا بر اساس قوانین مالیاتی معافیت از پرداخت مالیات بر ارث دارند، به عنوان دارایی‌های غیرمشمول مالیات بر ارث محسوب می‌شوند.

طبقه بندی وراث مشمول ارث

بر اساس ماده ۱۸ قانون مالیات‌های مستقیم در ایران، وراث قابل طبقه‌بندی به سه دسته هستند:

• وراث طبقه اول: این دسته شامل افرادی است که در خط مستقیم نسبت به فرد متوفی قرار دارند. وراث طبقه اول عبارت‌اند از پدر، مادر، همسر، و فرزندان (اولاد) فرد متوفی.

• وراث طبقه دوم: این دسته شامل افرادی است که در خط کناری یا جانبی نسبت به فرد متوفی قرار دارند. وراث طبقه دوم شامل اجداد، برادران و خواهران، و فرزندان آن‌ها می‌شوند.
• وراث طبقه سوم: این دسته شامل دیگر افرادی است که به عنوان ورثه در قوانین مالیاتی به طور خاص تعریف نشده‌اند و در خانواده فرد متوفی جایگاه خاصی ندارند.

این طبقه‌بندی ورثه‌ها در قانون مالیات‌های مستقیم به منظور تعیین نرخ‌های مالیات بر ارث و تأمین عدالت مالیاتی بین انواع وراث انجام می‌شود.

مالیات بر ارث نسبت به ورثه

درصد مالیات بر ارث برای انواع مختلف اموال و دارایی‌ها به شرح زیر است:

برای محاسبه مالیات بر ارث در ایران، ابتدا می‌بایست ارزش کلیه اموال و دارایی‌هایی که به وراث منتقل می‌شوند، تعیین شود. سپس با توجه به طبقه‌بندی وراث، میزان مالیات بر ارث محاسبه می‌شود. در اینجا، فرض می‌شود که وراث از طبقه اول هستند.

۱.ابتدا، ارزش کل اموال و دارایی‌های متوفی تعیین می‌شود.

۲.سپس، با توجه به درصد مالیات بر ارث برای وراث از طبقه اول که در ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم تعیین شده است، میزان مالیات بر ارث محاسبه می‌شود.

۳.اگر وراث از طبقات دوم و سوم باشند، نرخ‌های مالیات به ترتیب دو و چهار برابر می‌شود و مالیات بر ارث به این نسبت افزایش می‌یابد.

۴.در صورتی که متوفی و وراث هر دو از تبعه خارجی باشند و اموال و دارایی متوفی در ایران واقع شده باشد، مالیات بر ارث بر اساس نرخ مالیات ورثه طبقه اول محاسبه می‌شود.

۵.اگر وراث سهم الارث خود را به افراد ثالث یا سایر وراث واگذار کنند، علاوه بر مالیات بر ارث، پرداخت مالیات طبق مقررات فصول نیز بر آن‌ها واجب می‌شود.

۶.حقوق مربوط به قراردادهای اجاره به شرط تملیک با بانک‌ها و دیگر موسسه‌های مالی و اعتباری، بر اساس نرخ معاملاتی در تاریخ ثبت واگذاری به نام وراث حساب می‌شود.

۷.در صورتی که اموال به وراث واگذار شود، به درصد مالیات بر ارث طبق ماده ۱۷ قانون مالیات‌های مستقیم مشمول می‌شود و در صورتی که به غیر وارث منتقل شود، ملزم به پرداخت مالیات بر درآمد اتفاقی نیز می‌شود.

در مورد مالیات بر ارث ملک مسکونی، ارزش ساختمان ابتدا توسط کمیسیون املاک سازمان امور مالیاتی با توجه به نرخ روز تعیین می‌شود. سپس برای هر یک از طبقات، یک میزان مالیات مشخص در نظر گرفته می‌شود.

برای مثال، برای وراث از طبقه اول، این مالیات به میزان ۷.۵ درصد از ارزش تعیین شده ملک به نرخ روز است. اما برای وراث از دیگر طبقات، این میزان به ترتیب ۲و ۴برابر مالیات ورثه طبقه اول است.

بنابراین، مالیات بر ارث ملک مسکونی بستگی به طبقه وراث و ارزش ملک دارد و با توجه به این عوامل، میزان مالیات مشخص می‌شود.