گرانی بنزین در راه است؟|بنزین سه نرخی ساز گرانی را کوک کرد

بعد از گران کردن قیمت بنزین در سال 98 و طرح سهمیه بندی قیمت بنزین اکنون دوباره بحث بر سر گران کردن قیمت بنزین است. گران کردن قیمت بنزین هربار با واکنش های زیادی همراه بوده است و اکنون سهمینه بندی جدیدی برای بنزین در نظر گرفته شده است. در ادامه جزئیات جدید در مورد قیمت بنزین و سهمیه بندی بنزین  را می خوانید.

صف‌های طولانی جایگاه‌های سوخت، تعطیلی پمپ بنزین‌ها و افزایش یکباره مصرف بنزین در کشور موج جدیدی از دل‌نگرانی‌های عمومی برای افزایش قیمت بنزین را بوجود آورده است.

بنا به گزارش‌های رسمی، میزان تولیدات بنزین در کشور نزدیک به ۹۵ میلیون لیتر در روز است در صورتی که برآوردها از مصرف روزانه ۱۳۵ میلیون لیتر بنزین در شهریورماه خبر می‌دهد.

به عبارت دیگر میزان مصرف بنزین ۳۰ درصد بالاتر از میزان تولیدات قرار می‌گیرد که این مسئله نوید کمبود عجیب و غریب در کشور را می‌دهد.

در همین راستا، سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد و سخنگوی اقتصادی دولت گفته است که اگر امسال سقف مصرف کشور مدیریت نشود، به ناچار مجبور به واردات بنزین هستیم. موضوعی که البته بنا به شواهد غیر رسمی آغاز شده است و کشور متاسفانه بعد از سالیان متمادی خودکفایی در تولید بنزین، مجدد وارد کننده آن شده است.

گذشته از این، به منظور جلوگیری از کمبود بنزین در کشور مسئولین دولتی ۲ راهکار عمده پیش روی خود دارند. اولین راهکار که در ماه‌های گذشته نیز با آن در سایر اقلام مواجه بودیم، اصلاح قیمت و افزایش آن است. به اعتبار برخی از گزارش‌ها بخشی از میزان مصرف بنزین کشور بصورت قاچاق به کشورهای همسایه انتقال داده می‌شود. با افزایش قیمت انرژی در جهان این موضوع شدت بیشتری نیز گرفت. به همین روی یکسان‌سازی قیمت بنزین داخلی با قیمت جهانی می‌تواند عامل حذف قاچاق شود. اما این موضوع بطور قطع فشارهای گسترده‌ای را به جامعه تحمیل می‌کند.

راهکار دوم نیز اصلاح مدیریت مصرف بنزین در کشور است. مسئولین وزارت نفت به منظور مدیریت غیر قیمتی بنزین، ۲ اقدام را طراحی کرده‌اند. در اولین قدم کاهش سهمیه آزاد کارت‌های سوخت از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر بود که در گذشته نیز سابقه داشته و به خصوص در کنترل قاچاق سوخت نقش مهمی ایفا می‌کند. بررسی ها نشان می‌دهد در مجموع با سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۵۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد، امکان پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر برای هموطنان وجود دارد و عملا اغلب قریب به اتفاق شهروندان نیازی به اعدادی بیش از این میزان پیدا نمی‌کنند. در کشور ۱۹ میلیون خودرو و کارت سوخت وجود دارد که بخش اعظم سهمیه آزاد آن‌ها هرگز استفاده نمی‌شد ولی متاسفانه شاهد آن هستیم که کارت‌های سوخت به تعداد بالا به سمت استان های مرزی مهاجرت می‌کنند و ظرف چند روز اول ماه سهمیه آن‌ها خالی می‌شود که مشخصا صرف قاچاق می‌شود.

در قدم دوم مدیریت کارت‌های سوخت جایگاه‌داران است. یکی از منافذ قاچاق سوخت به خارج از کشور، امکان موجود در کارت‌های سوخت جایگاه‌ها است که این مسئله نیز در دوم قدم با دریافت اطلاعات موجود از هر جایگاه اصلاح شده است و عملا از این مسیر نیز امکان قاچاق سوخت به خارج از کشور سلب شده است.

در نهایت با توجه به اقدامات اخیر وزارت نفت و هم‌چنین عدم ارائه قیمت جدید برای بنزین در بودجه سال جاری و مصاحبه مختلف مسئولین اقتصادی دولت، احتمال افزایش قیمت بنزین به منظور جبران کسری تراز منتفی به نظر می‌رسد و مسئولین دولتی در صدد مدیریت مصرف بنزین از طرق غیر قیمتی هستند.

مرتضوی: همچنین رییس جمهور در رابطه با قیمت سایر اقلام هم تاکید دارند تا پایان سال افزایش قیمتی صورت نگیرد.

سیدحمید حسینی در ارزیابی کاهش سهمیه بنزین با نرخ آزاد از ۲۵۰ لیتر به ۱۵۰ لیتر اظهار داشت: قاعدتا با توجه به اینکه مناطق مرزی پتانسیل بالایی برای قاچاق بنزین دارند، اقدام بجایی بوده است، ضمن اینکه ۶۰ لیتر بنزین یارانه‌ای و ۱۵۰ لیتر  آزاد برای یک خانوار معمولی کفایت می‌کند.

وی افزود: با توجه به اینکه تولید پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس ۱۱ درصد کاهش پیدا کرده برای جبران آن و کسری تولید یا باید پالایشگاه بسازیم که ۳ تا ۴ سال طول می‌کشد، یا باید واردات بنزین داشته باشیم، یا به سمت تولید بنزین از پتروشیمی و یا کنترل مصرف و تقاضا داشته باشیم که قطعا سالم‌ترین و بهترین راه‌حل کنترل مصرف است.

رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه کاهش سهمیه بنزین ۳ هزار تومانی در راستای مدیریت تقاضا و کنترل قاچاق صورت گرفته، گفت: در حال حاضر ما نمی‌توانیم به خاطر تجربیات تلخی که سال‌های گذشته در رابطه با افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی داشتیم بنزین را با قیمت واقعی بفروشیم، اختلاف قیمت بنزین ما با دیگر کشورها نیز بعضا چندین برابر است، بنابراین باید مجموعه‌ای از راهکارها را بکار ببریم تا این وضعیت را سامان بدهیم که یکی از راهکارها این است که سهمیه بنزین خودروها مدیریت شود.

مقدمه چینی  گران کردن قیمت بنزین 

وی درباره احتمال افزایش قیمت بنزین تصریح کرد: اگر بنا بر این باشد که برای خودروهایی که بالای ۲۵۰۰ سی‌سی مصرف دارند، کارت سوخت صادر نشود قاعدتا نرخ جدیدی به بازار تحمیل خواهد شد و صاحبان خودروهای لوکس مجبورند بنزین را با نرخ بالاتری خریداری کنند و این مقدمه‌ای می‌شود که دولت به این سمت برود که حداقل بنزین سوپر را گران و آزادسازی کند.

حسینی با بیان اینکه کاهش سهمیه یکی از راهکارهای کاهش قاچاق است، اما الزاما به معنای کاهش مصرف نیست، خاطر نشان کرد: بعید است خودروها ۲۵۰ لیتر بنزین آزاد مصرف کنند، خودروهای با مصرف ۲۵۰۰ سی‌سی هم از ۲۵۰ لیتر بیشتر مصرف ندارند، بنابراین خودروهایی که سهمیه سوخت یارانه‌ای دارند نیازی به ۱۰۰ لیتر مازاد نداشته‌اند و این میزان می‌توانست طعمه‌ای برای قاچاقچیان باشد.

وی بیان داشت: در حال حاضر تولید بنزین از ۱۰۵ لیتر به ۱۰۱ لیتر کاهش و مصرف افزایش یافته و احتمالا به خاطر افزایش قیمت‌های جهانی سوخت و ارز ریسک برای قاچاق معنی دارد و می‌تواند ۱۰ تا ۱۵ میلیون لیتر در روز قاچاق صورت گیرد، بنابراین حتما این برنامه جلوی قاچاق را گرفته و مصرف را کاهش می‌دهد، علاوه بر این می‌تواند دلایلی که مصرف بنزین افزایش پیدا کرده را مشخص کند.

رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی تاکید کرد: در هر حال احتمال این که دوباره واردکننده بنزین و گازوئیل شویم، وجود دارد. برای جلوگیری از این موضوع چندین راهکار وجود دارد یکی اینکه به سمت بهینه‌سازی مصرف سوخت خصوصا در خودروها حرکت کنیم و یا اینکه با تغییر موتور خودروها بتوانیم مصرف را کاهش دهیم، دوم اینکه خودروهای فرسوده را که مصرف بالا داشته و آلوده‌کننده هوا هستند، از دور خارج کنیم. راهکار بعدی کنترل مبادی خروجی، هوشمند کردن سوخت و استفاده از سامانه سوخت است که مشخص شود هر خودرویی چه میزان، چگونه و در کدام شهرها سوخت دریافت کرده است، اگر از ظرفیت این سامانه استفاده می‌شد اکنون راحت‌تر تحلیل می‌کردیم که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، یک راهکار هم ساخت پالایشگاه و افزایش ظرفیت نیروگاهی است.

افزایش قیمت بنزین به سال آینده موکول شد؟

کاهش سهمیه بنزین آزاد در کارت‌های سوخت در حالی است که پیش از این محمدهادی سبحانیان، معاون وزیر اقتصاد اعلام کرده بود که هر گونه طرح اصلاح قیمتی در قالب قانون بودجه سال آینده تعیین تکلیف خواهد شد.

به گفته او، با توجه به دستور رییس‌جمهور مبنی بر عدم افزایش قیمت بنزین امسال، سیاست دولت استفاده از ابزارهای مهمی همچون گازسوز کردن خودروها جهت کنترل مصرف و عدم نیاز به واردات بوده است.

سبحانیان متذکر شده بود: در مجموع برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین برای امسال وجود ندارد و هرگونه طرح اصلاح قیمتی در قالب قانون بودجه سال آینده تعیین تکلیف خواهد شد.

پس از آن نیز سید احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد ششم شهریورماه درباره سیاست دولت درباره افزایش قیمت بنزین اعلام کرد: مصرف روزانه بنزین در ماه‌های گذشته به ۱۰۰ میلیون لیتر هم رسید که رشد قابل‌توجهی را نشان می‌دهد و اگر این روند ادامه یابد، به صراحت می‌گویم که واقعا کشور ممکن است نیازمند واردات بنزین شود، مگر اینکه آن سقف‌هایی که رد کردیم را کنترل کنیم.